Parents Dergisi’nde okuduğum “10 Things You Should NEVER Say to Your Kids” başlıklı yazının bahsettiği maddeleri okuduğumda bazıları beni şaşırttı. Fakat okudukça işin mantığını çözdüm 🙂

Bakalım siz ne düşüneceksiniz….

1. Harika! Bravo! (Great Job)
   “Harika”, “Bravo” ya da “Afferin sana” tarzı genel beğeni cümleleri aslında faydadan çok zarar veriyor. İçeriği olmayan, daha genel kelimeler kullanmaktansa, yaptığı çalışmanın hangi yönlerini beğendiğinizi vurgularsanız, hem daha faydalı bir yorum olur, hem de çocuğunuz onun yaptıkları ve başarılarıyla gerçekten ilgilendiğinizi görür.
2. Pratik yapmak, mükemmelliyet getirir (Practice makes it perfect)
   Pratik yaptıkça bir konuda daha ileri seviyeye çıkılacağı tabii ki bir gerçek. “Yalnız, mükemmelliyeti beklemek ve böyle bir beklenti oluşturmak yanlış. Çünkü bu yaklaşım, çocuğunuza en ufak başarısızlıkta yeterince pratik yapmadığı, o kadar pratiğe rağmen beceremediği düşüncesinin oluşmasına neden olur. Bunun yerine, çocuğunuza mükemmel olmak için çalışmayı değil, kendini geliştirmesi ve kendini iyi hissetmesi için pratik yapması gerektiğini vurgulamalısınız.
3. Bir şeyin yok (You’re okay)
   Çocuğunuz bir yerini acıttığında ve bunun sonucu ağlamaya başladığında ilk yaklaşım ona bir şey olmadığını telkin etmek olsa da bunu yapmamanız gerekiyor. Çünkü bu onun kendisini daha kötü hissetmesine neden oluyor. Zaten, ağlıyor olması kendini iyi hissetmediğinin göstergesi. Ona sarılıp haklı hisler içerisinde olduğunun vurgulanması, ardından yarasının temizlenmesi ve kocaman bir öpücük “her şeyin iyi olması” için en doğru yol.
4. Çabuk ol! (Hurry up!)
   Okul servisine yetişmeye çalışırken, zor bela ayakkabısını bağlamaya çalışan çocuğunuzun tepesine dikilip “Çabuk ol!” diye bağırmak, sadece onun elinin ayağının daha da karışmasına neden olacak. Onun yerine, “Çabuk olalım,” cümlesi sizin bir ekip olarak hızlı hazırlanmanız gerektiğini vurgular. Ya da (ve hatta daha iyisi) hızlı hazırlanma yarışı yapmak, işe eğlence katar.
5. Rejimdeyim (I’m on a diet)
   Kilonuza dikkat ettiğinizi “şişmanlık”la bağdaştırmadan, sağlık için olduğunu vurgulamanız, çocuğunuzun da konuya bu şekilde yaklaşmasını sağlar. Aynı yaklaşım egzersizler için de geçerli. “Spora yapmalıyım,” cümlesi yerine “Dışarıda hava çok güzel. Haydi birlikte yürüyüş yapalım,” tarzı bir cümle, spora, egzersize yönelik daha olumlu bir mesaj veriyor.
6. Bunu almak için paramız yok (We can’t afford that)
   Çocuğunuz bir tane daha oyuncak istediğinde elinizde olmadan ağzınızdan çıkan ilk cümle bu olsa da, farklı bir söyleyiş şekli daha doğru bir mesaj verebilir. Paranızın olmadığı yaklaşımı çocukta endişe uyandırabileceği için, “Bu oyuncağı almayacağız çünkü paramızı daha önemli bir şey almak için biriktiriyoruz,” tarzında bir cümle, bütçe belirleme ve para yönetimi konusuna da giriş sağlayabilir.
7. Yabancılarla konuşma (Don’t talk to strangers)
   “Yabancı”nın ne olduğunu net olarak kavrayamamış bir çocuk, ona iyi davranan birisini yabancı olarak algılamayabilir. Yabancılar hakkında onları uyarırken, çeşitli senaryoları kullanarak ne demek istediğinizi anlatmanızda fayda var. Mesela “Sana tanımadığın bir kişi çikolata verirse ne yaparsın?” gibi.
8. Dikkatli ol (Be careful)
   Ağacın tepesine tırmanan çocuğunuza “Dikkat et,” demenin onun dikkatini dağıtmaktan başka bir faydası yok. Eğer endişeleniyorsanız, sessizce ona yaklaşıp düşmesi halinde tutabileceğiniz mesafede olmak daha faydalı.
9. Yemeğini bitirmezsen tatlı yok (No dessert unless you finish your dinner)
   Bu yaklaşım yemeğin değerini düşürürken, tatlının kıymetini arttırır. Bu nedenle yemek öncesinde tatlı isteyen çocuğunuza “Önce yemeğimizi yiyoruz. Tatlı zamanı yemekten sonra,” derseniz daha olumlu bir anlam çıkar.
10. Dur yardım edeyim (Let me help)
    Blokları üst üste koymaya çalışan miniğinize ya da bir yapboz üzerinde çalışan çocuğunuza tüm iyi niyetinizle yardımcı olmak isteyebilirsiniz. Çok erken yapılan bu teklif, çocuğunuzun kendi kendine başarmasına engel olabilir. Bir yerde takıldıysa, onu soracağınız çeşitli sorularla doğru karar yönünde ilerlemesini sağlayabilirsiniz. Örneğin: “Sence büyük parça mı küçük parça mı en altta olmalı? Neden öyle düşündün? Haydi gel deneyelim.”

Son olarak, çocuklarımızın faydalanacağı kelimelere yer verilmiş yazıda.

• Bunun yerine ne yapabilirdin?
• Evet. (Yapması gereken bir şeyi ona “evet” kelimesiyle başlayan bir cümleyle de söyleyebilirsiniz. “Evet, eşyalarını toplar toplamaz dışarı çıkıp oyun oynayabilirsin.”)
• Bana her zaman her şeyi söyleyebilirsin. (Tabii bunu söyledikten sonra aslında çok da duymak istemeyeceğiniz bir şey anlatıldığında sakin olmalısınız.)
• Özür dilerim. (Hata yaptığınızda özür diyebilmeniz onun için güzel bir örnek olacaktır.)
• Seni seviyorum.